De tijd vliegt! Zo prijzen wij de mooie, warme maanden augustus en september, praten we over de droogte en de consequenties van te weinig regen en zie daar, regenbuien verblijden ons zodat de vijvers en de regentonnen weer vol staan met water! Voor sommigen planten kwam de regen echter te laat; zij hebben de hitte en droogte niet overleefd Jammer dan! 
Op de plantenruilbeurs kunnen wij vast nieuwe plantjes verkrijgen. 
Deze oktobermaand, hebben we de eerste lezingenavond van het seizoen. Natuurfotograaf Philip Friskorn neemt ons mee naar Noord Amerika. Philip heeft met zijn schitterende foto’s bij ons in Hoogeveen al eerder zijn sporen verdiend.
In deze Nieuwsflits staat weer heel wat te lezen o.a.  dat oktober de langste maand van het jaar is.
Maar er is vanzelf nog veel meer aan wetenswaardigheden. Veel leesplezier!

Deze maand mogen wij weer twee nieuwe leden welkom heten:
Maya woont in Echten en Brigitte woont in Ruinen. 
Maya en Brigitte, hartelijk welkom bij de afdeling Hoogeveen.
Wij hopen jullie snel bij onze activiteiten te ontmoeten.
Vanwege privacybescherming mogen wij geen achternamen noemen in de Nieuwsflits,
maar ook alleen met je voornaam zijn jullie van harte welkom.
 

Na eerst onze bijdrage aan meegebrachte planten te hebben neergezet,
is er om klokslag 10 uur koffie / thee. 
Daarna kan ieder rondsnuffelen en zien of er ook iets van zijn/haar gading bij is.
Als je een keuze hebt gemaakt, dan vragen wij je na te gaan of er al andere gegadigden zijn.
Is dat het geval, dan graag even samen overleggen.
De spelregels zijn, dat wij van leden en niet-leden die geen plantjes hebben meegenomen,
een bijdrage van €0,50 per plantje vragen om Groei & Bloei Hoogeveen te steunen.
Na afloop neemt ieder zijn/haar niet geruilde plantjes weer mee naar huis.
Je kunt ons vinden van 10 tot 11.30 uur aan de Stuifzandseweg 51 te Hoogeveen,
op het terrein van tuinbedrijf Millefleurs.
Graag tot dan!

Eindeloze Prairie, het Middenwesten van Noord Amerika” (ca. 2x 45 min.)

In deze lezing neem ik u mee naar Noord-Amerika, naar de Tallgrass Prairie van het Midden-Westen. Ooit strekte deze zich uit als een aaneengesloten noord-zuid gordel van Canada tot diep in Texas. Duizenden kilometers met een ongekende biodiversiteit, wuivende hellingen met Indian Grass en Big Bluestem met daartussen een weelde aan bloemen. Veel van onze tuinplanten zijn rechtstreeks afkomstig van de prairie. 
De prairie kent drie zônes: in het oosten de vochtige prairie met de overgang van grasland naar bosrijkere gebieden en in het westen (richting de Rockey Mountains) de droge en onvruchtbare prairie met korte grassoorten. Tussen deze twee biotopen treffen we de Tallgrass Prairie aan.
In de laatste twee eeuwen is veel prairiegebied bewoond geraakt en ten behoeve van landbouw en veeteelt in cultuur gebracht. In vergelijk met de oorspronkelijke oppervlakte van de tallgrassprairie is er nog maar weinig over, maar dat ‘weinig’ beslaat soms toch een oppervalkte van half Nederland. Het centrum van de Tallgrassprairie is het noordwesten van de staat Missouri en het oosten van de staat Kansas. Kansas City, de hoofdstad van Missouri, ligt dan ook voor een deel in de staat Kansas. Veel kleine zijrivieren van de machtige Missouri River kenmerken het prairielandschap. 
Het boeiende plantenleven lokt insecten aan. Vlinders als de Monarch zijn een bekende verschijning op de prairie. Insecten lokken weer vogels aan en broedende vogels trekken diverse roofdieren aan…..  zo is de natuurlijke kringloop weer in orde.
Wat er van de prairie over is wordt beschermd en ook worden landbouwgebieden aan de natuur terug gegeven om uiteindelijk weer prairie te worden. 
Het klimaat van het Midden-Westen is hard, zomers met temperaturen tot boven de 40° C en ’s winters is minus 20° C geen uitzondering. De prairieplanten zijn bestand tegen deze omstandigheden, ze wortelen heel diep (sommige soorten zelfs tot meer dan 3 meter). Door de grote hoeveelheid planten die zaden vormen zorgt de prairie ook in de winter voor voedsel. Vogels en zoogdieren vinden beschutting in de dalen en zoeken zaden op de prairie, reptielen zijn in winterrust onder omgevallen bomen of andere natuurlijke beschutting.
 

Afdeling Hoogeveen/de Wolden vierde dit voorjaar dat vijftig jaar geleden het bloemschikken van Groei & Bloei is opgericht. Corrie de Kraker startte in 1972 met de bloemschikcursussen. Corrie is erelid van Groei &  Bloei. Zij heeft tot op zeer hoge leeftijd deelgenomen aan de bloemschikcursussen. Op 6 september vierde Corrie haar honderdste verjaardag . Een gedenkwaardige mijlpaal. 
Uiteraard heeft Groei & Bloei Hoogeveen haar een bloemetje bezorgd met daarbij onze hartelijke felicitatie.

De enthousiaste groepen van bloemschikken zijn weer begonnen. Daarbij kunnen we elkaar verrassen en stimuleren. De maandagmorgengroep had als opdracht om een hele of halve "herfstbal" te maken. Geen bal was hetzelfde: ballen met Abeelblad, Ginkoblad, Laurier, Plataan, mos en bessen, materiaal uit de tuin enz. enz. In de volgende nieuwsflits zullen we het resultaat van de maandagavondgroep zien. De deelnemers komen met 11 rechte stokken, een vaas van 10 - 12 centimeter doorsnee, bloemen en grassen met lange stelen. We gaan elkaar weer verrassen.  Zie ook bloemschikken september 2022.
Groene groet van Lammy en Grietje.

Vanaf 3 oktober is de expositie met als titel: ‘Molens en molenonderdelen’ te bewonderen in het
Jannes Van Der Sleedenhuis, Valkenlaan 5, 7905 AA Hoogeveen.
Let op, de foto’s hangen op de eerste en tweede etage; maar met de lift ben je zo boven.
De maandopdracht voor september was: ‘tegenstellingen’. Zie ook de pagina: Tegenstellingen 2022.
Deze opdracht prikkelde duidelijk de creativiteit van de deelnemers.
Voor oktober luidt de opdracht: Geef in je foto een spreekwoord weer!

Op 8 september jl. hebben wij - onder begeleiding van Joop Verburg - een wandeling mogen maken rondom 
de Vlindertuin in Zuidwolde.

We zijn begonnen bij de oude begraafplaats van Zuidwolde. Op de begraafplaats wordt dezelfde beheermethode toegepast als bij de begraafplaats in Fluitenberg waarbij natuur een grote stempel drukt op de omgeving. Hierdoor groeien er in het najaar diverse zeldzame paddenstoelen op de begraafplaats.

Ook werd er een stop gemaakt bij de volkstuinen waar de Vlindertuin een plekje heeft gekregen.  
Naast het fietspad is een tuin ontworpen met heel wat bloemen en planten zoals Wilde marjolein, Verbena en Guldenroede. Dit heeft als resultaat dat er met mooi weer heel wat te zien is in de Vlindertuin. Op de website www.waarneming.nl onder de zoeknaam Zuidwolde-Vlindertuin worden de gespotte insecten gemeld.

Als laatste zijn we bij het bloemenveld van kwekerij Holtmaat geweest. Op een veld vlakbij het bedrijf bloeit een kleurenpracht van Echinacea, Phlox, Agastache en Rudbeckia. Een kleurrijk einde van een korte wandeling. 
 

Staat deze belangrijke datum al in je agenda?
 

Zo glijden we langzaam de herfst in. Niet eens zo spijtig, want wat bloeit er nog veel en wat kleuren sommige bladeren al prachtig in heel veel verschillende roodtinten. 
De bessen zijn op hun mooist: de lijsterbessen, de rozenbottels, oranje vuurdoorn, meidoorn, sierappels en de sneeuwbal met de bijzondere naam Rhytidophyllum.  In de winter laat deze struik zijn bladeren wat somber hangen, maar nu vieren de bessen feest. 

Heel veel kleur gaven de vuurwantsen. Ik was wat aan het opruimen en daar kwam een heel nest tevoorschijn, ze zaten allemaal op en door elkaar. Ik las dat ze niet schadelijk zijn en dat is fijn, maar anders hadden ze ook mogen blijven. 

Het ruikt buiten ook nog lekker en kampioen is de Cimicifuga of zilverkaars. In een bezoektuin zag ik de lagere Cimicifuga japonica - Cheju-do. Ik was meteen verkocht. Die is al even mooi als zijn of haar naam en met bloemknoppen als kraaltjes.

Ik had vorig jaar een paar bollen van de kliplelie gekocht, Nerine bowdenii. Dit is de enige Nerine die winterhard is. Er is nu een eerste knop zichtbaar en ook deze bloemen schijnen heel lekker te ruiken. Ik ben benieuwd. 
Nu geuren ze nog zwakjes, maar in de warme nazomer kwamen vanilleachtige vleugen voorbij van de bloemen van de pindakaasboom. Nu zijn er als toetje hele mooie bessen. 

YT

Een pergola in de tuin, begroeid met een prachtige druif , geeft je een vakantiegevoel in de zomer. 
Geen bijzondere plant, maar o zo sfeervol en in de herfst smullen de merels van de druiven. 
Een heerlijke plek  om  te lezen of te eten. 
Of gezellig met vrienden te kletsen. 

Een paar maand geleden had ik een lijstje samengesteld over plantenfamilies, waar ik in de Nieuwsflitsen over zou willen schrijven. Er moest wel wat over te vertellen zijn. Ik hoorde van een plantenwerkgroep-maatje dat dit voor de “varen” wel heel ingewikkeld zou kunnen worden. 
OEI!!
Ik had het al aangekondigd. Voor mij geldt dan wel: beloofd is beloofd. We hoeven gelukkig ook niet álles van varens te weten en gelukkig ook niet álle soorten te kennen.

Varens zie je overal: in het bos, in de bermen, langs de sloten, in de tuinen en zelfs in huis. Waar ik elk voorjaar weer enthousiast van word, is wanneer de jonge varenbladen zich gaan “ontrollen”. Elk jaar weer fotogenieke plaatjes: het is net een bisschopsstaf. En die foto’s maak ik dan ook in mijn eigen tuin.

Varens behoren tot de vaatplanten. De meeste hebben een wortelstok, die als stengel onder de grond kruipt. Dat is in je tuin ook goed te merken, want ze komen op meerdere plekken weer boven de grond. Als je dit niet in toom houdt dan heb je je tuin vol met varens. De stelen met de bladen ontspringen uit de wortelstok. De varens vermenigvuldigen zich niet door zaden maar door sporen.
Over de hele wereld zijn er duizenden verschillende soorten varens. Vooral in de regenwouden, omdat vocht het belangrijkste is voor hun leefomgeving.

De varen is op zich winterhard doordat de wortelstok winterhard is. Hieruit ontstaan elk voorjaar weer nieuwe bladen. De meeste varens hebben een bladsteel die vaak bezet is met schubben. Vaak zitten hier al de kenmerken in van de soort. Bijvoorbeeld bij de adelaarsvaren: wordt hij onderaan het blad doorgesneden dan heeft ie een typische dubbele-adelaar-tekening. 
Varenbladen hebben vaak verschillende vormen qua lengte, breedte, geveerd, ongeveerd, enkel- of dubbelgeveerd, niet-ingesneden, getand, gezaagd, gekarteld, spits of gelobd.
Misschien heb je een varenblad wel eens omgekeerd en dan zie je bij de één sporendoosjes zitten en bij de andere niet (onvruchtbare bladen). Dit zijn dus de voortplantingsorganen van de varen.

Hieronder noem ik een paar varens, welke wij op onze struintochten onder andere tegenkomen en/of in de tuin kunnen zien (zie ook de foto per soort):
1.    Adelaarsvaren
Komt veel voor in loof- en naaldbossen. Het is de grootste varen en bedekt grote delen van de bosoppervlaktes. Het heeft drie- tot viermaal geveerde bladeren en aan de bovenrand vormen zich sporenhoopjes. In de herfst zie je een dikke bruine laag van dode bladen op de grond liggen.
2.    Koningsvaren
Ook een grote varen, maar iets kleiner dan de adelaarsvaren. Komt voor in vochtige loofhoutbossen en veenmoerassen. Verder is hij zeer zeldzaam. Het heeft dubbelgeveerd blad met in het centrum vruchtbare bladen aan smalle deelblaadjes die een soort pluim vormen.
3.    Tongvaren
Het groeit op muren en in de duinen. De bladstelen zij purper-zwart en hebben bruine schubben. Het blad is tongvormig en heeft iets gegolfde gave randen, is eerst lichtgroen wat overgaat in donkerder groen. Het blad gaat dan ook glanzen. Hier zitten lijnvormige sporenhoopjes op. 
4.    Steenbreekvaren
Het is een kleine varen die groeit op muren en rotsachtige grond. De bladstelen zijn zwart. Het is groenblijvend in de winter. De bladen zijn enkelgeveerd, staan in twee rijen, iets langwerpig of rond en helder lichtgroen. Bijna de gehele onderkant bestaat uit sporenhoopjes. 
5.    Dubbelloof
Is vrij algemeen en staat langs greppels en in vochtige bossen op arme grond. De naam is afgeleid van de twee soorten bladen: de vruchtbare (staan rechtop en hebben smalle zijveren) en onvruchtbare (overhangend of op de grond liggend en hebben brede zijveren).
6.    Regenboogvaren
Deze staat bij mij in de schaduw in de tuin, waar het vaak vochtig is. Het heeft gegroefde bladstelen, brede driehoekige en één tot tweevoudig geveerde bladen. De sporendoosjes zitten verdeeld over alle bladen. Olijfgroene, paarse en zilvergrijze bladen.
Volgende maand: Waterplanten
BG 

Oktober heeft eenendertig dagen , maar vaak het dubbele aan storm en regenvlagen.
Is oktober nat en koel , dan is een zachte winter een voorgevoel.
Blinkt oktober in zonnen goud , de winter volgt dan snel en koud.
Treed Gommarus met droogte in, de zomer zal nat zijn in ’t begin.
Zon in oktober, maakt het allemaal wat minder somber.

Door de omschakeling van de zomertijd naar de standaardtijd op de laatste zondag van
de maand oktober, duurt deze maand een uur langer dan de andere maanden van 31 dagen. 
Dit is de reden dat oktober de langste maand van het jaar is.
 

Voor dieren en planten maak je de tuin winterklaar door hem Niet winterklaar te maken en hem lekker rommelig te laten. Veel dieren overwinteren onder bladeren en takken.
Nachtvlinders overwinteren als pop onder de grond, dus schoffel liever niet, laat je schoffel mooi in je schuur staan.
Vlinders en rupsen overwinteren in houtstapels of in een haag, of ze gaan in het lange gras of bloemknoppen zitten.
Binnenshuis 
Sommige beestjes kruipen je huis binnen om te overwinteren. Er is niet voor niets een vlinder die ‘huismoeder’ heet, buiten is het te koud voor deze beestjes. Laat ze rustig zitten. Sommige vlinders houden een zogenoemde ‘diapauze’: ze lijken dood, maar dat zijn ze niet! Het is belangrijk dat ze koud blijven, anders worden ze wakker.
Wil je ze toch verplaatsen, pas dan op dat je de vleugels niet beschadigd, neem de vleugels tussen je hele-wijs-en middelvinger, op deze manier heeft de vlinder niets te lijden.

Gelezen bij  I.V.N. winter 2022
 

Wist je dat er enkele zomerbloemen zijn die je nu kunt zaaien?
Voordelen zijn; dat ze vroeg in de zomer bloeien.
Deze bloemen zaaien zichzelf uit en kunnen goed overwinteren. 
Dus  help ze een handje door het zaad op te vangen en zaai op de plek waar jij ze graag wilt hebben.
Juffertje-in-het-groen (Nigella damascena) 
Goudsbloem (Calendula officinalis)
Korenbloem (Centaurea cyanus
Groot akkerscherm (Ammi majus)Klaprozen
Slaapmutsje (Eschscholzia californica) 
Klaprozen

Gelezen bij Gardeners World

Maak kennis met de onderburen! 
De meeste bodemdieren zijn klein, maar doen grootse dingen voor de natuur. Zoek mee en ontdek welke kleine beestjes bij jou in de buurt de bodem gezond houden.
Link . www.bodemdierendagen.nl
 

Zet je buurt in bloei. Met planten en bloemen om je heen krijg je een beter humeur en red je wilde bijen. Stichting Guerrilla Gardeners organiseert samen met Operatie Steenbreek het Nationale Boomspiegelfeest om de boomspiegel op de kaart te zetten. Het Boomspiegelfeest is een jaarlijks terugkerend evenement, met als doel het duurzaam, dus voor de lange termijn, vergroenen van boomspiegel in stad en dorp, dus bij jou in de straat!
Link https://duurzameweek.nl/ Guerrilla Gardeners

Ben je benieuwd naar vorige uitgaven van de Nieuwsflits? Zie onze uitgebreide site onder het ‘kopje’ diversen en ga dan naar Nieuwsflits.
Link nieuwsflits 

Beste lezers en lezeressen, wanneer jullie een idee/tip hebt, een leuke foto van je tuin en je wilt deze met ons delen in de Nieuwsflits, laat het ons weten. Heb je een leuke kamer-of tuinplant waar je helemaal verliefd op bent en wil je dit vertellen in de rubriek ’Plant in het Flitslicht’ doe even een mailtje naar Marry van de Kamp,
rmvandekamp@outlook.com
Wie weet geef je op deze manier aan andere lezers  inspiratie en kunnen wij met elkaar onze Nieuwsflits ‘boeiend en bloeiend’ houden.

Oktober, in de tuin hebben de meeste bloemen  zaden gemaakt, geven bomen bessen-eikels-kastanjes; het ligt alles voor het oprapen! Het is Herfst! Heerlijk!

Een hartelijke groet van Bea, Catja, Grietje, Marijke, Ypie en Marry.
Email: groei.bloei.hoogeveen@outlook.com 
Link website: hoogeveen.groei.nl