Het is nu week 52, de laatste week van het jaar dat je onze Nieuwsflits in je mailbox vindt.
Je hoort vast niet voor de eerste keer dat het jaar is omgevlogen. We hebben het gevoel dat de tijd echt heel hard voorbij gaat.
In de maand december waren er buiten allerlei winterse taferelen. Wat had de vorst de natuur prachtig berijpt! Voor de ijsliefhebbers was het een dagje schaatsen, voor de wandelaars genieten in het bos en op de hei en voor de thuisblijvers genieten van al het berijpte groen.
Deze Flits is met alle mooie winterfoto’s een echte winteraflevering geworden.

Wat was het fijn om na twee jaar van ‘Lockdown’ jullie dit seizoen weer op onze lezingenavonden te ontmoeten.  
Op 18 januari is onze eerste lezingenavond van het jaar 2023. Deze is gepland als ‘open avond’ verzorgt door hobbyfotografen uit ons midden, die hun eigen mooie foto’s willen tonen. Verderop in de Flits lees je hier meer over.
 

Deze maand mogen wij Saskia uit Hoogeveen als nieuw lid welkom heten!
Zij heeft zich opgegeven als abonnee van Groei & Bloei en is nu vanzelfsprekend lid van onze afdeling in Hoogeveen.
Saskia, wij hopen je snel bij onze activiteiten te ontmoeten.

Vanwege privacybescherming mogen wij geen achternamen noemen in de Nieuwsflits,
maar ook alleen met je voornaam ben je van harte welkom.

Vol enthousiasme zijn we na de zomer weer gestart met de bloemschiklessen. De groepen hadden voor de maand december verschillende kerstopdrachten. De maandagmorgengroep kreeg de opdracht om een " alternatieve kerstboom" te maken. De maandagavondgroep heeft een natuurlijke ster op een stammetje gemaakt . De dinsdagavondgroep heeft een tafelstuk gemaakt. 
Groene groet van Lammy en Grietje.
Link bloemschikken
 

De maandopdracht voor december luidde:  probeer als fotograaf ‘verstilling’ vast te leggen.
Voor januari is de opdracht: ’trap of trappen’, ook hier kunnen de fotografen creatief mee aan de slag!
Op dit moment exposeert de fotogroep in Het Jannes van der Sleedenhuis aan de Valkenlaan met als onderwerp: molens en delen van molens. De expositie is nog te bewonderen tot 2 januari. De foto’s hangen op de tweede en derde verdieping. Best de moeite waard om er even een kijkje te nemen!
Zie voor alle foto's: ‘verstilling’  link december2022

Wanneer je van fotograferen houdt komen de gemaakte foto’s op een gegeven moment vanzelf in je archief terecht. Jij bent dus de enige die weet dat er schitterende plaatjes bij zijn.
Groei & Bloei geeft nu aan ieder de gelegenheid om op 18 januari gedurende 10 minuten deze verborgen/opgeslagen foto’s aan het publiek te tonen. Het thema kan daarbij van alles zijn, als het maar met de natuur of met groeien en bloeien  te maken heeft.
Als voorbeeld heeft Marijke deze ‘Bladvogel’ gefotografeerd. 
Soms spreekt een foto voor zich, maar je kunt hem ook voorzien van een toelichting of een kort verhaaltje. Dat laatste is dus bij je presentatie op de ‘open avond’ van 18 januari ook mogelijk.
Ik mag wel verklappen dat Jan Mansens foto’s van het landgoed ‘de Vossenberg’ laat zien. Jan is bij Groei & Bloei bekend vanwege de verschillende wandelingen die hij heeft georganiseerd.
Zet dus je foto`s op een stickie en meld je aan bij Ypie. : yterpstra@ziggo.nl
Vermeld daarbij ook je onderwerp zodat we een zo gevarieerd mogelijke avond kunnen samenstellen.
Beamer en scherm zijn aanwezig.

De ‘open avond’ begint om 19.45 is voor iedereen gratis toegankelijk.

Let op!  Op het Stoekeplein is het tot 21 uur betaald parkeren.
Op het Bilderdijkplein aan de westkant van de Hoofdstraat is het gratis parkeren.

Heel veel leven in de tuin lijkt er nu niet meer te zijn, behalve dan de vogels. Die zijn nu heel gelukkig met regelmatig voeren, water geven -ook als het vriest- en vooral beschutting. Zowel om te slapen, als om bescherming te zoeken tegen sperwers en katten. Daarvoor zijn bomen, boompjes en struiken met onder begroeiing in de tuin heel erg welkom. 
Er zitten nu steeds merels bij de rode appeltjes van de sierappel Red Sentinel. Ik denk dat de appeltjes lekkerder zijn voor vogels als er vorst is geweest, want ze zijn nu pas in trek en ze hangen er toch echt al een poosje. 
Dat geldt zeker voor de bessen van de Gelderse Roos en Liguster en met wat geluk komen daar dan goudvinken van eten.  
Diezelfde boompjes en struiken bieden structuur in de winter, want structuur houdt de tuin dan overeind. Ik weet niet of ik daar goed in ben geslaagd, dat kan vast wel beter. Ik houd niet erg van vormsnoei van wintergroene struiken, wat vaak een onderdeel is van het gewenste winterbeeld in tuintijdschriften en mijn zichtlijnen zijn ook nogal vaag. Maar dankzij Koning Winter is er aan structuur geen gebrek. Daar heeft de ijzel voor gezorgd -zo sprookjesachtig mooi- alle nog aanwezige bladeren waren wit bepoederd en hadden kristallen randjes. Die bladeren hebben zich wat laten overrompelen lijkt het wel. Veel struiken en bomen hadden nog blad en veel blad had ook nog een beetje kleur. 

Als je dat ziet, wil je graag meer en dan is het bos the place to be en dat was een heel bijzondere ervaring. 
Het is echt een voorrecht om dan met de laagstaande zon door het bos te lopen. De ijzel verdwijnt wel weer natuurlijk, maar de beelden blijven nog lang op het netvlies en ik kon het ook niet laten om veel foto’s te maken.
YT
 

Persicaria orientalis is een éénjarige plant, behorende tot de Duizendknoopfamilie, ook wel bekend als “Kiss me over the garden gate”. 
Deze grappige naam heeft de plant te danken aan zijn overhangende bloemen.
Hij bloeit tot laat in de zomer en heeft een zuurstokroze kleur.
Vorige zomer zag ik hem prachtig bloeien bij een tuinvriendin en van haar heb ik zaden gekregen. Daarna heb ik ze zelf ook opgekweekt en deze zomer hebben ze prachtig gebloeid in onze borders.

Josefien Lummen    

In de maand november heb ik inleidend verteld over waterplanten in het algemeen. Ik heb uitgelegd dat er grofweg vier groepen zijn, namelijk:
1.    Zuurstofplanten
2.    Drijfplanten
3.    Lelieachtigen
4.    Moerasplanten/oeverplanten
In december heb ik over de zuurstofplanten verteld. Deze maand zijn de drijfplanten aan de beurt. Doordat er grote verwantschap is met de lelieachtigen behandel ik deze twee door elkaar.

Drijfplanten hebben een enorme groeicapaciteit. De meeste planten wortelen in de modder in het water. Vaak kunnen ze zich door hun wortelstok onder water heel goed vermeerderen. 
Hoe komt het dat de meeste bladen blijven drijven? Hun drijfvermogen hebben ze te danken aan het wijdmazig netwerk van luchtbuisjes in de bladeren. 
Het voedsel wordt door de wortels opgenomen. In tegenstelling tot de zuurstofplanten vindt de gasuitwisseling - tussen de zuurstof en de CO2 - niet onderwater plaats, maar via de bladen aan de lucht.
Een paar bekende drijfplanten, welke ik tijdens de wandelingen van de plantenwerkgroep tegenkom, bespreek ik hieronder heel globaal:
1.    Waterlelie
De wortelstok met de wortels zitten vast in de modder. 
Het blad is groot en niervormig, 10-30 cm groot.
De grote witte of roze bloem opent zich na zonsopgang en sluit haar bladen weer aan het eind van de middag.
De knop overwintert in de wortelstok.
2.    Gele plomp
Het wortelstelsel is het zelfde als bij de waterlelie.
Een deel van de bladen is ondergedoken in het water. Het drijfblad is wat ronder van vorm, dik en leerachtig, 10-30 cm groot. 
De bloem is geelgroen aan de buitenkant maar binnen zijn de cirkelvormige kroonbladen geel.
De bloemen steken boven de bladen uit.
De plant kan -25 o C verdragen.
3.    Pijlkruid
Dit vind ik een heel leuk plantje en kijk elk jaar weer of ik hem kan vinden. 
De driekante stengels ontspruiten aan een wortelstok in de bodem. De stengels komen hoog boven het water uit. Hier zitten rechtopstaande pijlvormige bladen aan met langwerpige lobben.
De bloemstengel komt vanuit de oksel van het bovenste blad, 15-20 mm groot. Vaak in kransen van drie en wit of rose van kleur met een donker hartje. De bloemen zijn éénslachtig.
Ze vormen in de herfst kleine knolletjes in de ondergrond en lopen in het voorjaar weer uit.
4.    Waternavel
We maken verschil tussen de grote en kleine waternavel. De grote waternavel is een invasieve exoot en is ook verboden te planten. De kleine waternavel is een nuttige plant want hij neemt zware metalen op. Hoe herken je dan de grote waternavel:
De wortels groeien ook weer in de modder.
Het blad is niervormig en onregelmatig met vijf lobben, 3-10 cm groot.
Het jonge blad is verdiept bij de wortel en lijkt op een navel. Het zijn verder drijfbladen maar ze kunnen wel 30 cm boven het wateroppervlak gestuwd worden en verstikken dan de boel. 
Ze hebben witte of roze bloemen van ongeveer 3 mm .
Overwinteren is geen probleem, want hij is bijna niet te bestrijden.
5.    Kikkerbeet
Wortelt meestal niet in de bodem. Heeft alleen drijfbladen en geen bladen onder water.
Hij heeft gave cirkelvormig bladen en aan de onderkant is hij vaak roodachtig. Ongeveer 2,5 cm groot.
De bloem heeft drie witte kroonbladen met een gele kern, 2-5 cm groot.
In de herfst zakken de zaden of speciale winterknoppen naar de bodem en ontkiemen in het voorjaar weer.
6.    Kroos
Heeft geen stengel maar blad van 10 mm grootte. Onder het blad zitten de worteltjes.
Bloeit zelden en komt in grote groepen voor.
BG

Afgelopen zomer stelden enthousiaste tuineigenaren in het kader van de Open tuinen Carrousel,
hun tuin open voor het publiek.
Ondanks dat de thermometer in augustus opliep tot over de 30 graden, werden de tuinen goed bezocht. 
Rina heeft bij verschillende tuinen foto’s kunnen maken, vanaf nu zullen wij elke maand een foto van een tuin plaatsen. 

Deze tuin is aangelegd in 1998 als onderdeel van het grote project VLINDER-2000 en is bedoeld om inwoners van Zuidwolde en bezoekers van elders te informeren over de mogelijkheden om allerlei insecten en vlinders in het bijzonder, naar je tuin te lokken en meer te leren over hun levenscyclus. Van verschillende soorten vlinders is de hele cyclus van ei tot vlinder in de tuin te volgen. In de loop van de tijd is gebleken dat de aanwezigheid van waardplanten (planten waar de rupsen van leven) en van luwte zeker zo belangrijk is als de aanwezigheid van nectarplanten. Een heel speciale dagvlindersoort is de zeldzame Sleedoornpage die al vanaf 1998 in Zuidwolde bekend is en die het zwaartepunt van aanwezigheid in de Vlindertuin heeft. Bordjes met namen laten eigenschappen van de plant zien en geven weer welke insecten bij die planten horen. 
De tuin is altijd vrij toegankelijk en  is te bereiken op 2 manieren:
1.    Achter het huis Waardeel  4, via een schelpenpaadje rechts naast de woning loop je er recht naar toe.
2.    Bij de begraafplaats aan de Meppelerweg afslaan naar de aula en dan nog een klein stukje rechtdoor rijden. Daar begint een fiets- en wandelpad langs de rand van Zuidwolde en na ca 300 meter is de Vlindertuin rechts.
Zie ook de website: https://www.vlinderommetje.nl

Ieder jaar in januari organiseert de Vogelbescherming Nederland de nationale tuinvogeltelling. Het is boeiend om mee te doen; bewust kijken welke vogels deze dagen bij je op de voedertafel neer strijken.
De tip is ook om van te voren te beginnen met voer te strooien.
Om mee te kunnen doen klik je even op de onderstaande link.
www.vogelbescherming.nl/tuinvogeltelling
Dan krijg je een gratis Special over vogels voeren toegestuurd.

Wanneer het tuinpad glad is vanwege de vorst, strooi dan liever zand dan zout.
Zout is slecht voor planten en dieren.
Schep of schuif eerst de sneeuw van het pad, strooi er daarna zand over.
Dat maakt de ondergrond stroef. Houtsnippers is ook een goed alternatief.
Bron: Landleven 

Wanneer de muggen in januari dansen, dan wordt de boer een bedelaar.
Als het op Sint-Hilarius vriest, de boer zes weken niest. 
Geeft Sint-Hilarius (13 januari) zonneschijn, weldra zal het kouder zijn.
Nevels in januari opgestaan, brengen een natte lente aan.
Een hommel in januari, brengt een goed wijnjaar.
Geeft januari een sneeuwtapijt, dan zijn we gauw de winter kwijt.

Lid worden van Groei & Bloei: Word lid.

Ontvang online met code Groeibloei2023  € 3,00 korting op de reguliere prijs. Of laat je Groei & Bloei-pas zien bij de kassa en ontvang € 3,00 korting.

Ben je benieuwd naar vorige uitgaven van de Nieuwsflits? Zie onze uitgebreide site onder het ‘kopje’ diversen en ga dan naar Nieuwsflits.
Link nieuwsflits

Beste lezers en lezeressen, wanneer jullie een idee/tip hebben, een leuke foto van je tuin hebt en je wilt deze met ons delen in de Nieuwsflits, laat het ons weten! Heb je een leuke kamer-of tuinplant waar je helemaal verliefd op bent en wil je dit vertellen in de rubriek ’Plant in het Flitslicht’ doe even een mailtje naar Marry van de Kamp,  rmvandekamp@outlook.com
Wie weet geef je op deze manier aan andere lezers  inspiratie en kunnen wij met elkaar onze Nieuwsflits ‘boeiend en bloeiend’ houden.

Een hartelijke groet van Bea, Catja, Grietje, Marijke, Ypie en Marry.
Email: groei.bloei.hoogeveen@outlook.com 
Link website: hoogeveen.groei.nl